Trong
xã hội, thứ người hay nói về hạnh phúc của mình trước mặt kẻ khốn khổ quả nhiều
như lá rừng. Rất có thể, họ là những bậc "thánh sống", những vị lão
thành, những biển kiến thức, nhưng họ phải cái tật là không biết dùng lương tri
của mình trong câu chuyện. Họ hay buột miệng buông nhiều tiếng không hợp với người
nghe, khiến kẻ khác phải ngượng nghịu, mắc cỡ, khổ tâm. Người chạm tự ái kẻ
khác, không những bằng lời nói của mình, mà còn bằng những nét cười, những điệu
bộ đi theo lời nói đó.
Khi ngồi cùng một bà lão không còn răng, họ mời bà nhai
khô mực, và nói rằng răng của mình còn nguyên vẹn không có cái nào bị gãy hay sứt
mẻ. Thăm viếng người cùi, rụng hết những lóng tay chân và ốm như mắm, họ bàn về
thể dục, thể thao, nói rằng mình có một em, bằng tuổi người cùi mà thân thể rất
"lực sĩ " quanh năm không biết bệnh là gì. Đang bàn chuyện cùng một
phụ nữ có mang, họ nói về nhà bảo sanh, về những tin tức trong báo thuật lại những
cuộc sinh quái thai rất rùng rợn. Gặp cha mẹ một học sinh ngu đần, thi mấy lần
là hỏng mấy lần, họ đem khoe đứa cháu của họ có óc thông minh, hy vọng sẽ đoạt
nhiều bằng đại học sau này. Họ cũng thích bàn về những cuộc trúng số độc đắc của
kẻ nọ người kia cho người vừa bị ăn trộm nghe.
Trong nhiều trường hợp, họ không
có đầu óc và cặp mắt tinh tế, sâu sắc để hiểu người nghe của mình. Họ giao tiếp
với kẻ khác, nói năng cùng bất cứ ai một cách tự nhiên, có khi tự đắc nữa. Thiệt
là thứ người đáng tội nghiệp. Có người sửa tật xấu của mình dễ dàng. Có người rất
khó sửa. Họ thấy mình nhiều lần, bị kẻ khác "sửa lưng", cho những lời
cảnh cáo như tát nước vào mặt, nên cố gắng ăn nói duyên dáng hơn.
Nhưng đến khi
gặp dịp để nói, họ quên liền. Không biết tại sao vậy? Bản tánh ư? Hễ nói là nói
lãng xẹt, nói trật đề, nói không hợp tuổi tác, địa vị người nghe. Có nhiều khi
họ tốt bụng, thương người, hiền lành lắm nhưng nói chơi một tiếng là nói bậy,
ai nghe cũng phát ghét. Muốn câu chuyện của mình được duyên dáng, hấp dẫn, xin
bạn đề phòng khiếm khuyết này.
Đừng vì cao hứng, vì quá thân thiện, hay vì lý
do gì đó mà không chọn lọc kỹ lời trước khi nói. Con người, kể cả những đứa thất
phụ, những người không được dạy dỗ chu đáo về tâm đức, đều có tự ái ít nhiều. Cẩu
thả trong việc ăn nói, có thể bạn làm cho họ đau khổ trong lòng và oán ghét bạn.
Trong xã hội, thứ người này tuy ít hơn những tay già hàm, nhưng không phải là
không có. Khi bàn chuyện với họ, vì lý do thu tâm, bạn đừng "sửa
lưng" họ một cách chua chát.
Có rất nhiều người giàu lương tri thiệt,
nhưng không đủ quân tử, hay "chỉnh" ngay mặt những người đó bằng đủ
thứ lý luận, đủ thứ bài học luân lý. Bạn đừng bắt chước thứ người thông tái rởm
này. Hãy quăng đại với kẻ vụng ăn vụng nói. Họ là người đáng thương, chớ không
phải đáng ăn thua. Sống chung một cộng đồng nhiều kẻ chỉ trích họ, nếu bạn
khoan hồng với họ, họ sẽ là người bạn thân với bạn, và giúp bạn đắc lực. Đôi
khi lỡ miệng nói những lời, làm chạm tự ái kẻ khác, nếu muốn khỏi mất danh giá,
theo chúng tôi, bạn nên xin lỗi liền. Đó là diệu kế. Xin lỗi như vậy, bạn tỏ ra
mình biết rõ phải quấy, tỏ ra mình kính trọng người nghe, lúc nào cũng muốn đẹp
lòng họ. Như thế mà họ không mến phục bạn sao được. Đừng vì lời nói mà gieo oán
thù.
Trích từ thuật nói chuyện hằng ngày
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét